Γιατί να Εστιά-ζω στο Tapas

Η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, έλεγε ο Πυθαγόρας.

Όμως αυτό που κάνει τη διαφορά στη yoga είναι να παραμένεις εστιασμένος από την αρχή έως το τέλος.

Θέλω να μοιραστώ μαζί σας έναν πραγματικά ενδιαφέρον συνειρμό που συνδέει εννοιολογικά το ρήμα Εστιάζω με το Tapas, ένα από τα πέντε niyamas (αρχές εσωτερικής συμπεριφοράς) στη φιλοσοφία της yoga. Το ρήμα εστιάζω προέρχεται από το ουσιαστικό εστία το οποίο σημαίνει ένα κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, συνοχής. Όπως για παράδειγμα η οικεία είναι το σημείο που συγκεντρώνει την οικογένεια ή όπως ένας μεγενθυτικός φακός εστιάζει σε κάποιο σημείο. Εστία σημαίνει επίσης ένα σημείο στο οποίο γίνεται μια καύση ή αναπτύσσεται θερμοκρασία.

Εστία: Η θεά πίσω από τους θεούς

Στην Αρχαία Ελλάδα η Εστία ήταν η θεά της φωτιάς και σε κάθε σπίτι έκαιγε ασταμάτητα η ζωντανή φλόγα, στον βωμό της. Πρόκειται για την Ιερή Φωτιά που δημιουργεί το φως, τη θερμότητα και εξαγνίζει τον τόπο, ο συμβολισμός της οποίας συνδέεται με τη γνώση και τη συνειδητοποίηση. Η εστία ήταν κυκλική και βρίσκονταν στο κέντρο του κάθε οίκου, ήταν στερεωμένη στο έδαφος και συμβόλιζε τον ομφαλό που ριζώνει την οικία στο έδαφος και είχε αξία κέντρου.

Ήταν σύμβολο κι εχέγγυο στερεότητας, σταθερότητας, μονιμότητας. Η φωτιά είναι το κατεξοχήν μεταπλαστικό στοιχείο, κάτι πολύ σημαντικό, καθώς ένα από τα πρωτεύοντα καθήκοντα του ανθρώπου είναι η μεταμόρφωσή του. Η φωτιά συμβολίζει τη δύναμη, δίνει ζωή με τη ζεστασιά της, αναζωογονεί, ζωντανεύει, εξαγνίζει.

Tapas: Η φλογερή επιθυμία

Στον σανσκριτικό όρο Tapas αποδίδονται αρκετές έννοιες όπως αυτό-πειθαρχεία ή λιτότητα, σταθερότητα, αφοσίωση αλλά και φωτιά ή θερμότητα. Εδώ η φωτιά είναι μια μεταφορική ερμηνεία και αναφέρεται στην φλογερή επιθυμία για προσωπική  εξέλιξη ενώ η θερμότητα προκύπτει από την «τριβή» στην συνεχή εφαρμογή των πρακτικών που μας οδηγούν στην αλλαγή.

Η πρακτική των ασάνας στη yoga είναι μια μορφή tapas για το σώμα, όπως κι ο διαλογισμός είναι μια μορφή tapas που καθαρίζει και επικεντρώνει το μυαλό. Ακόμα και κάτι τόσο απλό, όπως το καθάρισμα του σπιτιού ή οποιαδήποτε άλλη εργασία όταν συμβαίνει με απόλυτη αποφασιστικότητα & συνέπεια τότε συμβαίνει με tapas.

Παρατηρώντας τους ορισμούς που αποδίδονται στις δυο λέξεις, Εστία & Tapas ανακαλύπτουμε ότι έχουν πολλές κοινές έννοιες, με κάποιο τρόπο. Σύμφωνα με όλα τα παραπάνω τολμώ να πω, ότι μια προσωπική μου απόδοση για το εστιά-ζω μπορεί να είναι: “έρχομαι στο κέντρο μου και ενδυναμώνω την εσωτερική μου φλόγα”. Το οποίο συνδυάζει και τις περισσότερες από τις ερμηνείες από την φιλοσοφία της yoga που αποδίδονται και στον ορισμό του Tapas.

Tapas στην πρακτική

Για να εργαστείτε με το Tapas στην πρακτική της yoga μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την Garuda Mudra, πήρε το όνομά της από τον αετό που καβαλάει ο Vishnu. Δείτε παρακάτω στη φωτογραφία πως να σχηματίσετε την Garuda Mudra με τις παλάμες ανοιχτές και προς τα πάνω ενώ πλέκετε τους αντίχειρες.

Επιπλέον μία από τις θέσεις της yoga που ενδυναμώνουν την εσωτερική φωτιά μας και θα μπορούσατε να εργαστείτε με το Tapas είναι η Χαμηλή Σανίδα (Ardha Phalakasana) κι συνδυάστε την θέση με την Garuda mudra.

Αφού λοιπόν η αρχή είναι το ήμισυ του παντός, τότε ας θυμόμαστε να εστιάζουμε σε αυτή την φλογερή επιθυμία για αλλαγή. Και ας κάψουμε στο βωμό της όλα τα αρνητικά εμπόδια προς την μεταμόρφωση μας.

Ο Χρήστος Χαρικιόπουλος – είναι Yogacharya καθηγητής yoga E-RYT-500, με περισσότερες από 1200 ώρες εκπαίδευσης σε Ινδία & Ευρώπη. Είναι ιδρυτής του Ayama Yoga House, μέλος της Yoga Alliance ©, μέλος στο Δ.Σ. του Συλλόγου Γιόγκα Ελλάδας, Lead Trainer στα προγράμματα Εκπαίδευσης Δασκάλων Yoga Βασικής RYS 200 & Ανώτερης RYS 300. Aσχολείται συστηματικά με την πρακτική της yoga από το 2001 και διδάσκει από το 2005. Παρόλο που έχει ασχοληθεί, εκπαιδευτεί και διδάξει αρκετά διαφορετικά συστήματα yoga όπως, Hatha, Flow, Yin, Restorative, Sampoorna yoga, πάντα θεωρούσε ότι η ουσία της yoga εστιάζει σε έναν και μοναδικό στόχο. Την ολιστική εξέλιξη του ατόμου ώστε να βιώσει όλο το μεγαλείο της ανθρώπινης ύπαρξης.